Çinin sənaye inkişafı yeni ticarət müharibələrinə səbəb olacaq

Çin dünyanın ən böyük elektrikli avtomobil istehsalçısı və ixracatçısına çevrilib.

Bloomberg proqnozlaşdırır ki, Çinin yüksək əlavə dəyərli malların istehsalındakı uğuru Qərbdə yeni ticarət müharibələri ilə qarşılanacaq. Bu məntiqə görə, Çin məhsullarının rəqabət qabiliyyəti nə qədər yüksək olarsa, Qərb İttifaqı ölkələrində bir o qədər sərt qadağalarla qarşılaşacaq.

Çinin daşınmaz əmlak sektorunda durğunluq müşahidə olunduğundan, dövlət başçısı Si Tsinpin növbəti onillikdə artımı sürətləndirmək üçün ölkənin iqtisadi modelini əsaslı şəkildə yenidən nəzərdən keçirməlidir. Bu problemin həlli bütün dünyada ticarət gərginliyinin yeni dalğasına səbəb olacaq.

Çin rəhbərliyinin yüksək əlavə dəyərli istehsala vurğu etməsi ABŞ, Avropa Birliyi və digər ölkələrlə ticarət gərginliyinin artmasına səbəb olacaq. “Çin liderləri istehsala pul tökürlər, çünki bir vaxtlar iqtisadiyyatın artımının təxminən beşdə birinə səbəb olmuş daşınmaz əmlak aktivliyi 2022-ci ilə kimi artımın ləngiməsinə çevrilir”, – iqtisadçılar izah edirlər. Onların fikrincə, Çində daşınmaz əmlak əvəzinə üç yeni artım drayverini görmək olar: elektrik nəqliyyat vasitələri, akkumulyatorlar və bərpa olunan enerji mənbələri (RES).

Bloomberg qeyd edir ki, bu günə qədər bu strategiya Çinə 1990-cı illərdə Yaponiya və 2008-ci ildə mənzil bazarları çökdüyü zaman ABŞ-ı vuran tənəzzüldən qaçmağa kömək edib: dünyanın ikinci ən böyük iqtisadiyyatı hazırda ildə təxminən 5% böyüyür. Lakin bu yeni strategiya sənayeləşmə nərdivanının aşağı pillələrinə çatmağa çalışan inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlar arasında qlobal ticarət gərginliyi üçün zəmin yaradır.

Avropa artıq Çin əleyhinə bir sıra ticarət araşdırmalarına başlayıb. Çin isə keçən həftə AB-nin spirtli məhsullarına qarşı antidempinq araşdırması başladıb. Pekinin bu addımı, analitiklərin fikrincə, AB-nin elektromobillərə verilən subsidiyalara qarşı Çin əleyhinə hərəkətlərinin əsas sponsoru rolunu oynayan Fransaya qarşı yönəlib. ABŞ prezidenti Cozef Bayden Çin üçün texnoloji məhdudiyyətləri sərtləşdirib. Türkiyə və ya Hindistan da daxil olmaqla, daha mürəkkəb sənayelərini inkişaf etdirmək istəyən digər ölkələr də Çin məhsullarına qarşı qoruyucu tədbirləri gücləndirirlər. (Musavat.com)